زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

غزوه بنی‌قریظه (قرآن)





غزوه بنی‌قریظه در اواخر ذیقعده و اوایل ذیحجه سال پنجم هجری، آخرین جنگ مسلمانان با یهود مدینه بود. در این مقاله آیات مرتبط با غزوه بنی‌قریظه معرفی می‌شوند.


۱ - علت شکست بنی‌قریظه


عوامل شکست بنی‌قریظه در جنگ با مسلمانان مدینه عبارت است از:

۱.۱ - ترس


چيره شدن ترس بر یهود بنى‌قريظه، باعث شكست آنان و پیروزی مسلمانان:
«وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا؛و خداوند گروهی از اهل کتاب (یهود) را که از آنان ( مشرکان عرب‌ ) حمایت کردند از قلعه‌های محکمشان پایین کشید و در دلهایشان رعب افکند؛ (و کارشان به جایی رسید که) گروهی را به قتل می‌رساندید و گروهی را اسیر می‌کردید!»

۱.۲ - قدرت خدا


قدرت مطلق خداوند، عامل شکست يهود بنى‌قريظه به دست مسلمانان، در غزوه بنى‌قريظه:
«وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا • وَأَوْرَثَكُمْ أَرْضَهُمْ وَدِيَارَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ وَأَرْضًا لَّمْ تَطَؤُوهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرًا؛و خداوند گروهى از اهل كتاب (يهود) را كه از آنان (مشركان عرب‌) حمايت كردند از قلعه‌هاى محكمشان پايين كشيد و در دلهايشان وحشت افكند؛ و كارشان به جايى رسيد كه گروهى را به قتل مى‌رسانديد و گروهى را اسير مى‌كرديد. و زمينها و خانه‌ها و اموالشان را در اختيار شما گذاشت، و همچنين زمينى را كه هرگز در آن گام ننهاده بوديد؛ و خداوند بر هر چيزى تواناست.»

۲ - تبعات غزوه بنی‌قریظه


نتایج و تبعات غزوه بنی‌قریظه عبازتند از:

۲.۱ - تملک خانه‌


خداوند، فراهم‌آورنده زمينه تملّك خانه‌ها و سرزمين یهود بنى‌قريظه، به‌دست مسلمانان در غزوه بنى‌قريظه:
«وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا • وَأَوْرَثَكُمْ أَرْضَهُمْ وَدِيَارَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ وَأَرْضًا لَّمْ تَطَؤُوهَا ...؛و خداوند گروهى از اهل كتاب (يهود) را كه از آنان (مشركان عرب‌) حمايت كردند از قلعه‌هاى محكمشان پايين كشيد و در دلهايشان وحشت افكند؛ و كارشان به جايى رسيد كه گروهى را به قتل مى‌رسانديد و گروهى را اسير مى‌كرديد. و زمينها و خانه‌ها و اموالشان را در اختيار شما گذاشت،....»

۲.۲ - قتل


اهمّيت بيشتر قتل گروهى از بنى‌قريظه نسبت به اسارت آنان، هنگام تسلّط مسلمانان بر آنان:
«وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ ...؛و خداوند گروهى از اهل كتاب (يهود) را كه از آنان (مشركان عرب‌) حمايت كردند از قلعه‌هاى محكمشان پايين كشيد و در دلهايشان وحشت افكند؛ و كارشان به جايى رسيد كه گروهى را به قتل مى‌رسانديد ....»
از مقدم شدن مفعول در جمله «فریقا تقتلون» مطلب مزبور، قابل برداشت است.

۲.۳ - خروج از قلعه‌ها


بيرون كشيدن يهود بنى‌قريظه از قلعه‌هاى مستحكمشان، از سوى خداوند:
«وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ ...؛و خداوند گروهى از اهل كتاب (يهود) را كه از آنان (مشركان عرب‌) حمايت كردند از قلعه‌هاى محكمشان پايين كشيد ....»
«صیاصی» (جمع «صیصه») به معنای قلعه‌هاست.

۲.۳.۱ - علت خروج


مستولى شدن ترس بر يهود بنى‌قريظه، باعث خروج آنان از قلعه‌هاى خود:
«وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ ...؛و خداوند گروهى از اهل كتاب (يهود) را كه از آنان (مشركان عرب‌) حمايت كردند از قلعه‌هاى محكمشان پايين كشيد و در دلهايشان وحشت افكند....»
«قذف رعب»، سبب اخراج آنان از قلعه هایشان شده و تقدیم مسبب به علت این بود که خبر دادن به اخراج آنان از قلعه‌ها باعث خوشحالی بیشتر مسلمانان می‌شد و مهم‌تر بود.

۲.۴ - اسارت


اسارت گروهى از يهود بنى‌قريظه به دست مسلمانان در جنگ با آنان:
«وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا؛و خداوند گروهى از اهل كتاب (يهود) را كه از آنان (مشركان عرب‌) حمايت كردند از قلعه‌هاى محكمشان پايين كشيد و در دلهايشان وحشت افكند؛ و كارشان به جايى رسيد كه گروهى را به قتل مى‌رسانديد و گروهى را اسير مى‌كرديد.»
شان نزول آیه ۲۶ و ۲۷ سوره احزاب، یهود بنی‌قریظه است.

۲.۴.۱ - علت اسارت


ترس بنى‌قريظه، سبب اسارت آنان در جنگ، به دست مسلمانان:
«وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا؛و خداوند گروهى از اهل كتاب (يهود) را كه از آنان (مشركان عرب‌) حمايت كردند از قلعه‌هاى محكمشان پايين كشيد و در دلهايشان وحشت افكند؛ و كارشان به جايى رسيد كه گروهى را به قتل مى‌رسانديد و گروهى را اسير مى‌كرديد.»

۳ - قدرت خداونددر غزوه بنی‌قریظه



قدرت خداوند، عامل فروپاشى يهود بنى‌قريظه و به ارث رساندن سرزمين، قلعه‌ها و اموال آنان به مسلمانان:
«وَأَوْرَثَكُمْ أَرْضَهُمْ وَدِيَارَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ وَأَرْضًا لَّمْ تَطَؤُوهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرًا؛و زمينها و خانه‌ها و اموالشان را در اختيار شما گذاشت، و همچنين زمينى را كه هرگز در آن گام ننهاده بوديد؛ و خداوند بر هر چيزى تواناست.»
شان نزول آیه ۲۶ و ۲۷ سوره احزاب ، یهود بنی‌قریظه است.

۴ - پانویس


 
۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۶.    
۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۶.    
۳. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۷.    
۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۶.    
۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۷.    
۶. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۶.    
۷. ابن عاشور، طاهر بن محمد، تفسیر التحریر و التنویر، ج۲۱، ص۳۱۳.    
۸. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۶.    
۹. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۰۰، «صیص».    
۱۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۶.    
۱۱. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج۱۱، ص۱۷۲.    
۱۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۶.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۸، ص۱۴۷.    
۱۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۶.    
۱۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۷.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۸، ص۱۴۷.    


۵ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۴۴۴، برگرفته از مقاله «غزوه بنی‌قریظه».    


رده‌های این صفحه : بنی قریظه | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.